Strona Główna

Gdzie szukać wiedzy o przeszłości?

 

 

       Na grudniowy wykład naszego Uniwersytetu zaprosiliśmy dwóch pracowników Archiwum Państwowego w Białymstoku w przekonaniu, że wiedza o przeszłości w równym stopniu interesuje prawie każdego, bo jest to dziedzina zarówno naukowa jak i całkiem praktyczna.

 

       Archiwum Państwowe to instytucja gromadząca, przechowująca i porządkująca materiały dotyczące właśnie przeszłości (nazwa archiwum, od greckiego archeion, oznaczającego siedzibę władzy, miejsce przechowywania pism i dokumentów) rozumianej zarówno w szerokim wymiarze – dokumenty i różne zapisy publiczne jak i indywidualne, a dziedzina nią się zajmująca jest nauką pomocniczą historii. Bez niej nie mogłaby funkcjonować wiedza o przeszłości.

       Archiwa różnych rozmiarów i charakteru istnieją od zawsze, ale rozbudowane potrzebują miejsca do przechowywania i do tego właśnie potrzebne są odpowiednie pomieszczenia zapewniające właściwe warunki zbiorowi takie, które pozwolą starym (niejednokrotnie wielowiekowym) dokumentom – tam przetrwanie.

       I o tym właśnie mówił nasz wykładowca – dyrektor Archiwum Państwowego w Białymstoku, dr Marek Kietliński.

       Nasze wojewódzkie archiwum istnieje od 65 lat (w Polsce powołał je w 1919 roku, ówczesny Naczelnik państwa Józef Piłsudski).

       Wiele lat zajmowało budynek przy Rynku Tadeusza Kościuszki (sporo materiałów znajdowało się w pomieszczeniach wynajętych). Staraniem władz niedawno powstał piękny, oryginalny budynek (ul. Mickiewicza 101) w parkowym otoczeniu. Ta dwuczęściowa budowla (3600 m2) gromadzi zarówno magazyny jak też pracownie – nowoczesne z szerokim zastosowaniem techniki cyfrowej. Znalazły tu miejsce bardzo cenne dokumenty z czasów Branickich. Specjalne urządzenia zastosowano do przechowywania licznych map.

       Współcześnie skanuje się wiele dokumentów dzięki temu możliwy jest do nich dostęp w Internecie. Do tej pory opracowano około 400 tys. teczek różnych archiwaliów.

       Znaczną ich część stanowią księgi ziemskie z terenów należących do naszego województwa, ale ze względu na kilkakrotne zmiany przynależności ich (np. do woj. Grodzieńskiego) nie zawsze są w zasobach naszego archiwum. Generalnie archiwum państwowe obsługuje zarówno interesantów indywidualnych jak i instytucje.

       Drugą część naszego wykładu poprowadził pracownik archiwum pan Janusz Danieluk, który koncentruje się na tematyce genealogicznej obejmujący dzieje rodów i rodzin, wśród dokumentów dominują akty urodzeń, zgonów, ślubów pochodzące z parafii (aktualnie ze 113). Są też akty własności ziemi.

       Prace zbierackie i poszukiwawcze są ciągle w toku, bo sporo znajduje się w zbiorach parafialnych.

       Nasze dokumenty interesują wiele osób poszukujących wiedzy o swoich przodkach z różnych dramatycznych czasów (Bieżeństwo, wojny). Dzięki technice cyfrowej dzisiaj dostęp do tej wiedzy jest łatwiejszy. Nasz wykładowca udzielił kilku wyjaśnień indywidualnych.

       Obie tematyki wykładów były ciekawe i pożyteczne, bardzo dziękujemy za nie Panom wykładowcom.

       Artystyczne wrażenia zapewnił nam 14-osobowy zespół śpiewających „Cegiełek” z Lewkowa Starego.

       Ta śpiewająca grupa z wieloletnim doświadczeniem, nagradzana i ceniona, także poza Polską. Siedem par w pięknych ludowych strojach, z różnymi instrumentami, pod kierownictwem p. Mikołaja Miażennego zaprezentował piękny koncert piosenek polskich, białoruskich, ukraińskich.

       Dziękujemy za wzruszenia.

Autor: mgr Antonina SKORUK

Foto-galeria: Zbigniew ANGIELCZYK