Strona Główna

Współczesne problemy cywilizacji człowieka.

  • Drukuj

 

 

       Człowiek – natura – cywilizacja kluczowe problemy naszych czasów w refleksji prof. Sławomira Bakiera.

       Uniwersytecki wykład w tym miesiącu miał charakter interdyscyplinarny, oparty na wiedzy i obserwacji z wielu dziedzin, bo też dotyczył kluczowych problemów naszej epoki, których nie da się sprowadzić do pojedynczej wiedzy przedmiotowej.

 

       Profesor Bakier, choć kieruje wydziałem leśnym, to ma także wykształcenie techniczne i przyrodnicze, co z pewnością pozwala na szerszy ogląd rzeczywistości. Sprzyjają temu także indywidualne zainteresowania i lektury.

       Wykład profesora skoncentrowany był na określeniu i ocenie sytuacji człowieka w środowisku naturalnym w naszych czasach. Intelekt, wyobraźnia, zdolności twórcze pozwalają człowiekowi coraz bardziej panować nad światem i podporządkowywać go sobie w przekonaniu, że ma do tego prawo (nawet z odwołaniem do biblijnych zapisów o prawie podporządkowania sobie przyrody, choć poprawne rozumienie tego sformułowania mówi raczej o odpowiedzialności za nią).

       Skutki tych uzurpatorskich działań człowieka, w szczególności w ostatnim stuleciu są widoczne. To, bardzo szybki wzrost ludności pociągający za sobą konieczność zapewnienia wyżywienia i innych potrzeb. Poznanie zasobów surowcowych ziemi i umiejętność ich wykorzystania napędzają rozwój przemysłu, ale też przy okazji niszczenia tego, co natura nam daje (trucicielska rola dwutlenku węgla, a także różnorodnych wytworów chemicznych).

       Eksploatacje zasobów naturalnych (wody, lasów) i manipulowanie naturalnymi procesami w przyrodzie (np. eksperymenty z zawracaniem kierunków rzek, osuszaniem terenów itp.) już od lat, ujawniają niszczące skutki przede wszystkim dla samej natury, ale także dla człowieka. Wzrastają niemal lawinowo choroby cywilizacyjne takie jak cukrzyca, nowotwory, choroby genetyczne.

       Ten w znacznym stopniu ziszczony i zdegenerowany świat widzimy niemal na każdym kroku.

       To prawda, że rozwijają się ruchy proekologiczne, broniące świat natury i człowieka, ale ogromne lobby przemysłowe, a współcześnie także finansowe, związane z cywilizacją cyfrową stanowią dziś ogromną siłę nie tylko finansowego nacisku, ale też siłę perswazji reklamowej, która ma służyć przekonywaniu do ich racji.

       Tę dzisiejszą cywilizację, w zasadzie już epokę uczeni określają nazwą ANTROPOCEN, którą cechuje zakłócenie stabilności biocenozy (człowiek – zwierzęta – grzyby), pojawienie się organizmów inwazyjnych i masowe ginięcie organizmów starszych.

       Ważną negatywną cechą naszej epoki jest wzrost HIPOKRYZJI, która objawia się powszechnym fałszowaniem i manipulowaniem wiedzą o naszej rzeczywistości, by osiągnąć pożądane cele konsumpcyjne, to zachłanność, niszczące eksploatowanie przyrody i lekceważenie jej potrzeb (BAMBIZM).

       W zakresie wytwarzania nowych produktów dominuje tworzenie jednorazówek by kupować coraz więcej, nie licząc się także z zalewem opadów niszczących środowisko. Człowiek coraz bardziej staje się bezlitosnym, choć rozumnym mordercą zwierząt i całego świata natury. To władczy dzikus niszczący także samego siebie (m.in. ogromny wzrost samobójstw i chorób psychicznych).

       W podsumowaniu wykładowca nieco złagodził ten ponury obraz przekonaniem, że paradoksalnie nasze niedawne zapóźnienie cywilizacyjne zmniejszyły u nas negatywne procesy, a nawet mamy sukcesy (np. restytucja żubra, nieźle mają się lasy mimo ostatnich zdarzeń w Puszczy Białowieskiej) pozytywne zjawisko społeczne to ruchy ekologiczne, choć nadmiar emocji nie służy ich skuteczności.

       Potrzebna jest spójna, konsekwentna i mądra dydaktyka w zakresie rozumienia naszego miejsca w świecie natury, która zmieniłaby naszą mentalność.

       Kompleksowy, inspirujący do przemyśleń własnych wykład to jego wielka wartość. Bardzo dziękujemy p. Profesorowi.

       Bardzo serdecznie dziękujemy dzieciom z przedszkola nr 1 za przedstawienie baśni, Calineczka, która poucza nas, że każde dobro, które uczynimy innym, wraca do nas. Piękny baletowy popis był miłym ukojeniem i wyciszeniem.

Autor: mgr Antonina SKORUK

Foto-galeria: Irena SIDORUK, Zbigniew ANGIELCZYK